6.2 Vernieuwende duurzame initiatieven

6.2.1 Bevorderen duurzame energieproductie

Zonneparken
In 2019 is het zonnepark Lingewal van negentien hectare gerealiseerd. Dit park draagt veel bij aan het behalen van onze duurzame energiedoelstellingen. Het park zal stroom leveren voor ongeveer 4.000 huishoudens.
Daarnaast zijn verschillende initiatieven ingediend die in 2020, op basis van het eind 2019 vastgestelde beleidskader voor zonne-energie, beoordeeld worden.

Windenergie
In onze gemeente lopen drie initiatieven op het gebied van windenergie: het terrein van de steenfabriek Caprice, project langs de toekomstige A15 en project Bergerden aan de rand van tuinbouwgebied NEXTgarden. In 2019 hebben wij voor de locatie Bergerden als mede initiatiefnemer nader onderzoek gedaan naar de effecten van de windturbines op de natuur, met name het Gelders Natuur Netwerk. Daaruit blijkt dat er mogelijk sprake is van enig effect. Vervolgonderzoek moet hier uitsluitsel over geven. Dit wordt in 2020 vervolgd.
Met de initiatiefnemers van de locatie A15 zijn we in gesprek over een zorgvuldige ruimtelijke procedure, participatie en de voorbereidingen hiervoor. Voor de locatie Caprice is in 2019 de ruimtelijke procedure verder uitgewerkt. Daarnaast zijn we in gesprek over participatie en eigenaarschap. In 2020 zal de ontwerpvergunning voor deze locatie aan de raad worden voorgelegd en ter inzage worden gelegd

Aquathermie en riothermie
In 2019 hebben we de mogelijkheden onderzocht voor het winnen van warmte uit oppervlaktewater (aquathermie) en afvalwater (riothermie). Deze onderzoeken zijn nog niet afgerond. We bekijken of deze bronnen kunnen bijdragen aan een duurzame en betaalbare vorm van gasloze verwarming van de bebouwde omgeving. Begin 2020 worden de onderzoeken afgerond. Afhankelijk van de resultaten worden vervolgstappen gezet.

Beleidskaders en beleidskader in ontwikkeling   
In 2019 heeft de gemeenteraad de beleidskaders voor zon- en windenergie vastgesteld. Toekomstige initiatieven voor zon- en windenergieprojecten worden getoetst aan deze beleidskaders. Deze kaders worden in 2022 geëvalueerd.
In 2019 zijn we gestart met het opstellen van de transitievisie warmte. De kaders en strategie zijn in september door de raad vastgesteld. Ook is de 1^e concept visie in het najaar ter informatie naar de raad gestuurd. Om te komen tot de visie zijn verschillende partijen (inwonersinitiatieven op het gebied van duurzaamheid, woningbouwcorporaties, Lingewaard Energie, Liander, bedrijven) betrokken waaruit een klankbordgroep is geformeerd. Met deze groep is vooral gewerkt aan het technische deel van de visie. Gaandeweg ontstond meer en meer de behoefte om in de kernen te polsen hoe bewoners tegenover de warmtetransitie staan. Dit wordt in 2020 in de kernen opgehaald, waarbij in gesprekken duurzaamheid in de volle breedte aan bod komt.  

Regionale Energie Strategie (RES)
De RES is een instrument om te komen tot grootschalige opwek van duurzame energie, warmtetransitie (vraag, aanbod, verdeling) en de opslag en energie-infrastructuur. De gemeente werkt samen met de andere gemeenten, de waterschappen en de provincie in de Regio Arnhem Nijmegen aan de uitwerking van de RES. Dit resulteert in 2020 in een concept bod dat begin juni aan het rijk wordt aangeboden met daarin o.a. een kaart met potentiele locaties voor zon en wind en de verdeling van bovenlokale warmtebronnen en de onderbouwing daarvan. Het concept bod wordt opgesteld met inbreng van lokale Lingewaardse- en regionale partners. Uiteraard ook met input van de gemeente zelf.

NEXTgarden  
In 2019 hebben wij de volgende stappen gezet om uiteindelijk te komen tot een klimaatneutraal tuinbouwgebied:

• Er is een haalbaarheidsonderzoek uitgevoerd naar de mogelijkheden om een Hoge Temperatuur Opslag te realiseren in NEXTgarden en een proefboring voorbereid.
• Er is een ruimtelijke verkenning uitgevoerd naar de mogelijkheden voor een groot zonthermie project binnen het aangewezen zoekgebied voor grootschalige zonneparken. Dit zou een bijdrage kunnen leveren aan een duurzame warmtevoorziening voor NEXTgarden. Hiertoe zijn verkennende gesprekken gevoerd met de betreffende grondeigenaren. Ontwikkeling lijkt in beginsel haalbaar, mits er tot realisatie van een Hoge Temperatuur Opslag kan worden gekomen.  
• Voor ultradiepe geothermie is bevorderd dat de regionale onderzoeken hiernaar ook voor Lingewaard relevante informatie opleveren. Een eerste onderzoek (Parenco) is uitgevoerd, twee andere (Nijmegen en Scan) worden in 2020 uitgevoerd. Hiertoe zijn verkennende gesprekken gevoerd met betrokken partijen uit de regio.
• Er is aan de provincie Gelderland advies uitgebracht met betrekking tot een aanvraag opsporingsvergunning aardwarmte en vanuit het Rijk is seismisch onderzoek gedaan om de potentie voor aardwarmte in Lingewaard in beeld te brengen.

• Er is een intentieovereenkomst gesloten met Lingezegen Energy en Firan voor een gezamenlijk haalbaarheidsonderzoek naar de uitrol van een open en duurzaam warmtenet. Wij bekijken de mogelijkheden voor een uitrol van het bestaande warmtenetwerk op Bergerden richting Agropark, de Rietkamp en de Zilverkamp. In de intentieovereenkomst zijn ook afspraken gemaakt over het onderzoek naar een “Warmtebedrijf Lingewaard BV”. Ook loopt er een traject met provincie Gelderland en enkele andere Gelderse gemeenten om eventuele publieke rollen binnen duurzame warmtelevering te onderzoeken.
• Een extern bureau onderzoekt de mogelijkheden tot verduurzaming van de bedrijven op het Agropark (zie 6.1.1).
• Op verschillende tuinbouwbedrijven zijn, mede met subsidie van Greenport Gelderland, energiebesparende maatregelen uitgevoerd.

*) Bron: Klimaatmonitor Rijkswaterstaat. Laatst beschikbare informatie dateert van 2018 (6,7%).
Volgens eigen bepaling is het percentage ongeveer 10%.