De financiële kengetallen geven meer inzicht in de financiële positie van de gemeente. In onderstaande tabel is de ontwikkeling van de financiële positie ten opzichte van de begroting 2019 en de jaarstukken 2018 opgenomen.
Financiële kengetallen | Werkelijk | Begroot | Werkelijk |
2018 | 2019 | 2019 | |
1.a. Netto schuldquote | 50% | 66% | 42% |
1.b. Netto schuldq. gecorr. v leningen | 44% | 57% | 37% |
2. Solvabiliteitsratio | 34% | 33% | 30% |
3. Grondexploitatie | 11,61% | 19,53% | 4,74% |
4. Structurele exploitatieruimte | 0,09% | -1,10% | -4,74% |
5. Belastingcapaciteit | 114,35% | 114,33% | 109,40% |
De provincie maakt een risicobeoordeling van de financiële positie van onze gemeente op basis van onderstaande financiële kengetallen. Deze sluiten aan bij de zgn. "signaleringswaarden" die afkomstig zijn uit onder meer de stresstest voor 100.000+ gemeenten.
Financiële kengetallen | Gelders | Kengetal | Categorie | Categorie | Categorie |
gemiddelde | Lingewaard | A | B | C | |
1.a. Netto schuldquote | 64% | 42% | <90% | 90-130% | >130% |
1.b. Netto schuldq. gecorr. voor leningen | 54% | 37% | <90% | 90-130% | >130% |
2. Solvabiliteitsratio | 34% | 30% | >50% | 20-50% | <20% |
3. Grondexploitatie | 16% | 4,74% | <20% | 20-35% | >35% |
4. Structurele exploitatieruimte 2019 | 0,61% | -4,74% | Begr én MJB > 0% | Begr of MJB > 0% | Begr én MJB < 0% |
5. Belastingcapaciteit | 100% | 109,40% | <95% | 95-105% | >105% |
Het Gelders gemiddelde is berekend op basis van de door de gemeenten in hun begroting 2018-2021 opgenomen kengetallen.
Categorie A is het minst risicovol en C het meest risicovol. De provincie beoordeelt onze financiële positie aan de hand van de kengetallen. Maar voor het behouden van preventief toezicht is het alleen van belang dat de meerjarenbegroting een positief saldo heeft (art. 203 GW).
1 a. Netto schuldquote
De netto schuldquote = totale schulden / totale baten (excl. reserves)
De netto schuldquote geeft inzicht in het niveau van de schuldenlast van de gemeente.
De netto schuldquote is opnieuw verbeterd in vergelijking met het vorige begrotingsjaar. Dit wordt vooral veroorzaakt doordat er in 2019 geen nieuwe langlopende geldlening is aangetrokken. Hierdoor zit Lingewaard ruim in categorie A, de minst risicovolle categorie.
1 b. Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen
De netto schuldquote wordt zowel inclusief als exclusief de doorgeleende gelden berekend, omdat er onzekerheid kan bestaan of alle leningen terug worden betaald.
Lingewaard zit ruim in categorie A, de minst risicovolle categorie.
2. De solvabiliteitsratio
De solvabiliteitsratio = eigen vermogen / totaal balans
De solvabiliteitsratio geeft inzicht in de mate waarin onze gemeente in staat is aan zijn financiële verplichtingen te voldoen.
De solvabiliteitsratio zit evenals in 2018 in de middelste categorie. Dit blijft een aandachtspunt. De ratio blijft de komende jaren wel stabiel rond de 30%.
3. Grondexploitatie
Kengetal grondexploitatie = Boekwaarde bouwgrond in exploitatie / totale baten (excl. reserves)
Dit kengetal geeft weer hoe de waarde van de grond zich verhoudt tot de totale baten. De boekwaarde is van belang, omdat deze waarde moet worden terugverdiend bij de verkoop. Of een hoog of laag percentage gunstig is, is afhankelijk van de markt. Bij een gunstige markt zou een hoog percentage meer winstpotentie kunnen hebben.
Het kengetal is kleiner dan 20%. Hierdoor zit Lingewaard in categorie A, de minst risicovolle categorie.
De daling tussen jaarrekening 2019 en begroting 2019 is voornamelijk het gevolg van de verschillende grondverkopen die in de loop van 2019 zijn gerealiseerd.
4. Structurele exploitatieruimte
De structurele exploitatieruimte = het saldo van de structurele baten en lasten + het saldo van de structurele onttrekkingen en toevoegingen aan reserves / de totale baten (excl. reserves).
Dit kengetal geeft aan welke structurele financiële ruimte de gemeente heeft. We nemen bij de berekening alleen de structurele baten en lasten mee en niet de incidentele.
De structurele exploitatieruimte is negatief. Het tekort in de jaarrekening is een gevolg van onder andere de hogere lasten in het sociaal domein en bedrijfsvoering.
5. Belastingcapaciteit
Belastingcapaciteit = totale woonlasten gemeente Lingewaard / landelijk gemiddelde woonlasten
Dit kengetal vergelijkt de totale woonlasten in Lingewaard met het landelijke gemiddelde. De woonlasten zijn de OZB, de rioolheffing en de afvalstoffenheffing. We gaan uit van de woonlasten van meerpersoonshuishoudens.
De belastingcapaciteit zit in de meest risicovolle theorie. Door de relatief hoge onroerende zaakbelasting ontbreekt de ruimte voor het benutten van extra belastingcapaciteit, indien dat nodig zou zijn voor het opvangen van risico's. De belastingdruk is in de jaarrekening 2019 in vergelijking met de begroting 2019 gedaald. Ook ten opzichte van het landelijke gemiddelde is sprake van een daling. Dit wordt veroorzaakt door beperkte aanpassingen van de tarieven in Lingewaard. Het landelijk gemiddelde steeg van € 749 in 2018 naar € 765 in 2019.
Beoordeling van de onderlinge verhouding van de kengetallen
De netto schuldquote en de grondexploitatie zitten in de minst risicovolle categorie.
De structurele exploitatieruimte is negatief. De ontwikkeling van de structurele exploitatieruimte is voor de komende jaren zorgelijk. De gevolgen van de herverdeling van het gemeentefonds gaan dit beeld naar verwachting niet verbeteren.
Voor de solvabiliteit is het van belang het eigen vermogen zoveel mogelijk op peil te houden.
De belastingcapaciteit zit in de meest risicovolle categorie. De onbenutte belastingcapaciteit kan daardoor niet ingezet worden voor het opvangen van risico's. Echter, we hebben nog steeds een uitstekend weerstandsvermogen, waarmee we risico's kunnen opvangen. We beoordelen dit daarom per saldo niet als risicovol.
In 2020 en daarna krijgen we te maken met de gevolgen van de huidige coronacrisis. Consequenties die we nu niet goed kunnen inschatten en overzien. Daarmee is en blijft het voor Lingewaard een financiële situatie die om aandacht vraagt. Nu en de komende jaren.